Ter discussie: wit of witte

In de meeste gevallen schrijf je het automatisch goed, maar soms kun je er hevig in verstrikt raken. Zo kreeg ik van de week een hevig gefrustreerde klant aan de lijn. Hij was in discussie geraakt met een collega. Zelf dacht hij dat het ‘wit ding’ moest zijn, maar volgens zijn collega was ‘witte ding’ het enige juiste. Ze kwamen er niet uit en belden mij. Ik moest maar even uitkomst bieden.

“Welke variant juist is, hangt af van de situatie”, zei ik in eerste instantie. Een diepe zucht volgde, want dat was niet zo’n eenvoudig antwoord als gehoopt. Daarom besloot ik hem maar niet langer te plagen en gaf ik aan dat het echt niet ingewikkeld is.

Bij de-woord wel uitgangs-e, bij het-woord niet altijd

Alles draait in dit geval om het lidwoord. In de meeste gevallen komt er een bijvoeglijk naamwoord voor met een extra -e. Alleen bij het-woorden, zoals ‘ding’, gelden een paar uitzonderingen.

Er komt namelijk geen -e achter het bijvoeglijk naamwoord van een het-woord als:

– er geen lidwoord voor staat: ‘wit ding, die laptop!’ (‘mooi ding, die laptop!’)

– er het onbepaald voornaamwoord ‘een’ voor staat: een wit ding (een groot ding, een onhandig ding …)

– er een ander woord dan ‘een’ voor staat waarmee een (veelal onbepaalde) hoeveelheid wordt weergegeven, zoals  meer, minder, (m)enig, genoeg, ieder, elk, geen, veel, weinig, zo’n of zulk: enig goed nieuws, geen wit ding, genoeg slap gepraat, ieder mooi moment, menig lief meisje, meer/minder schoon water, veel/weinig contant geld, zo’n brutaal nest, zulk mooi weer.

Irritatie: dat witte ding ook!

Oftewel, in het geval van mijn klant ging het om de witte laptop van zijn collega. Dat witte ding werd wel mooi gevonden, maar toch is zo’n wit ding niet altijd handig. De discussie was gestart omdat de zon erop scheen, en dan is elk wit ding heel fel!